Lelewel Joachim - Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

PODANIA NIEPEWNE
1.
Dobrze jest i o bajce wiedzieć
Słyszycie nieraz, dzieci moje, że wam opowiadają starodawne powiastki, słyszycie czasem o dawnych zdarzeniach śpiewane piosneczki.
Wiedźcież o tym, że w tych niektóre są prawdziwe, inne zmyślone, bajeczne.
Te bajeczki są czasem pożyteczne i piękną podają naukę, ale często bardzo są bez żadnego użytku, chociaż stają się tak dalece ciekawe, że i przesłuchać się ich nie można,
i nasłuchawszy się to potem ani spać w nocy nie można, a kiedy śpisz, to się coś tam marzy bez końca.
Podobnych bajek do dziejów polskich przyplątano bardzo wiele: ja bym je chętnie pominął, gdyż bajek nie lubię, ale wy dzieci moje może byście za to żal do minie miały, że nie
wyjawiając ich przed wami pomijam sposobność sprowadzenia was z drogi baśni na drogę prawdy.
Powtórzę je więc, lecz pozwólcie, iż wam będę oraz dowodził, że to wszystko najczęściej niedorzeczne zmyślenie.

2.
O Sarmatach
Powiadają, i wyście zapewne o tym i czytały, i słyszały, że naród Sarmatów z Azji do Europy przyszedłszy, wziął później imię Sławian od sławy, którą sobie
chciał zjednać. Ale to jest źle utworzony domysł. Tak wielki i liczny naród jak słowiański nie przychodzi, tylko na miejscu wzrasta.
Jego tedy przyjście słusznie do czasów bliskich arki Noego odnieść można.
Sarmatowie zaś był naród nieliczny, na koniach i na wozach żyjący, z okolic gór Kaukazu przybyły, w obyczajach, ubraniu, uzbrojeniu podobny do Czerkiesów, którzy dotąd blisko
Kaukazu przesiadują.
Ci Sarmatowie na kilka hord podzieleni, na stepach ukraińskich lub koło Dunaju, na sposób późniejszych Tatarów tułając się, napływem nieprzyjaciół albo od miejscowych
krajowców do szczętu rozpędzeni i wytępieni zostali.
3.