Lelewel Joachim - Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

W tych czasach wielu obywateli na fortunach swoich podupadło, różnymi klęskami dotknięci.
Bankructwa, upadek kredytu i wartości ziemskich majątków przyczyniły się do podupadnienia.
Lecz ci, co zamyślili uczynić powstanie narodowe, nie zważali na niedostatek sił materialnych. Obróciły się ich oczy na Kościuszkę.
Tadeusz Kościuszko, w szkole kadetów uczony, pierwszą praktykę wojenną miał aż w Ameryce. Sprawa pod Dubienką lubo niekorzystna, jednak podniosła jego imię w kraju.
Wzywany Kościuszko skłonił się do powstania.

220.
Niedostateczne środki w powstaniu
Byszewski z Janem Henrykiem Dąbrowskim nieskuteczne czynili poruszenia do powstania dążące. Dopiero Madaliński unikając [w] 1794 r.
zmniejszenia swej brygady pomknął się spod Ostrołęki pod Kraków i doczekał powstania w Krakowie.
Tu wzięto za hasło: wolność, całość i niepodległość i wezwano za naczelnika Kościuszkę.
Zwycięstwo pod Racławicami przyspieszyło powstanie w Warszawie, na Żmudzi i w Wilnie pod dowództwem Jasińskiego oraz różnych oddziałów wojskowych poruszenie, które się z
różnych dalekich stron wśród niebezpieczeństw przedzierały i łączyły. Z tym wszystkim siły wojskowe były bardzo małe i zasoby wojenne, i oręż niedostateczne.
Pospolite ruszenie w szlachcie od wieku zaniedbane nie miałoby skutku. Niedostatek wojska zastąpić mieli wieśniacy pikami i kosami uzbrojeni.
To wzbudzało narzekanie, że lud od roli odrywa się.
Byli, co wszystko w tym trudnym razie poświęcili i wielkie znoszono dla ojczyzny ofiary, ależ więcej było, co albo w niemożności byli podzielania tego w imię narodu uczynionego
powstania, albo dla niego byli oziębli i jemu niechętni.

221. Los się waży.
Niejedność wichrzy
Pod Szczekocinami Kościuszko poniósł klęskę, a dowiedział się, że miał sprawę nie tylko z Rosjanami, ale i z Prusakami.