Lelewel Joachim - Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Sam Bolesław napominał, gromił i swoją ręką karcił.
Niejeden z panów, co się wykroczeń dopuścił, zaproszony do króla na uczty i do łaźni, tam słuchał prawdy i odebrał chłostę, która go nadal poczciwszym uczynić miała.
Stąd poszło przysłowie „sprawić komu łaźnię". Nie jednemu taką sprawił Bolesław. A że to było sprawiedliwie, nikt nie narzekał.
A jeżeli sąsiedzi, patrząc na zabory i bogactwa Bolesława, nazywali go Wielkim, to Słowianie i Lachowie, którymi władał, bliżej go widzący i sprawiedliwości jego doznając,
widzieli w nim ojca, który tatką pamięć po sobie zostawił, że wśród klęsk i niedoli wspomnienie imienia Bolesława przypominało złote wieki, a jednało zgodę i braterską
między mieszkańcami jedność.

38.
Szkoły, duchowieństwo, namaszczenie królewskie
Bolesław I bardzo poważał duchowieństwo i fundacje kościołów i kilku klasztorów uczynił.
" Widząc, że nauki w innych krajach chrześcijańskich w wyższym są stopniu niż w jego państwie, chciał, aby je duchowieństwo do Polski zaprowadziło.
Nauki te zasadzały się wówczas na znajomości języka łacińskiego, na czytaniu i pisaniu tym językiem, na umiejętnym w kościele śpiewaniu, czytaniu ewangelii i Pisma świętego;
pobudzały do szukania innych książek i do pisania krajowych dziejów. Te nauki prawie jedynie tylko duchowieństwu znajome były.
Duchowieństwo wzajem poważało Bolesława Wielkiego i we wszystkim powolne i posłuszne było.
Nie mogąc się Bolesław Wielki wystarać pozwolenia od papieża z Rzymu wzięcia chrześcijańskim obrządkiem namaszczalnej korony, i o takowe pozwolenie mało dbając, sam nakazał
koronować się i namaścić biskupom i biskupi chętnie to dopełnili. Niedługo po tej uroczystości Bolesław pełen cnoty, wielkości i sławy, roku 1025 w pokoju życie zakończył.
39.