Lelewel Joachim - Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Patrzcie, dzieci, na krajobraz pod liczbą 4, bo patrzenie na krajobrazy w każdym razie dużo też ułatwia zrozumienie i pamiętanie różnych zdarzeń.
Tam widzicie państwo Bolesława III Krzywoustego i oznaczony jego podział.
Henryk dostał Sandomierskie, Mieczysław właściwą Polskę, Bolesław Kędzierzawy Mazowsze z Kujawami, a resztę, to jest Pomorze, Śląsk, Sieradz, Łęczycę i Krakowskie,
Władysław II z tytułem monarchy.

53.
Władysław II Wygnany
Władysław II miał lat prawie 30, kiedy młodsi bracia jego zaledwie dziesiątego dosięgali, bo tylko Bolesław Kędzierzawy z nich najstarszy miał 12.
Żona Władysława II, Agnieszka, Niemka, nie lubiła Polaków, szydziła z ich ubioru i z polskiego obuwia, zniewagi Polakom wyrządzała i poniechęciwszy ich sobie namówiła męża,
aby braci wygnał, a sam nad całą panował Polską. Niegdyś tak sobie był bez namowy postąpił Bolesław Wielki i to mu się udało.
Lecz Władysław II swego nie dokazał, bo i tych zdolności nie miał, co Bolesław, i nie sprzyjały mu okoliczności. Obiegł on maluczkich braci do Poznania schronionych.
Na stronę prześladowanych oświadczyli się panowie duchowni i świeccy, to jest biskupi, wojewodowie i inni panowie, i wywiedli swe powiaty do boju.
Władysław II, od nich pobity, z żoną Agnieszką do Niemiec uszedł.

54. Bolesław IV Kędzierzawy
Biskupi i panowie uznali za monarchę Bolesława IV Kędzierzawego.
Cesarz Fryderyk Rudobrody wkroczył był do Polski, chcąc Władysława II przywrócić.
Bolesław IV nie mógł się tak dzielnie, jak jego poprzednicy, Niemcom zastawić, bardzo się tedy uniżył pokojem w Krisgowie [Krzyszkowie] 1157 zawartym i wiele poobiecywał.
Lecz z tego, po odnowionych układach, na to przystał, że Władysław II synom wydzielił i oddał Śląsk, pod warunkiem, że się wyrzekli swojego do korony prawa.