Lelewel Joachim - Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Z ciał tych potrutych stryjów w jezioro Gopło powrzucanych wyszła wielka moc szczurów i myszy, która ruszyła prosto na zamek książęcy w Kruszwicy.
Na ten widok wszyscy dworzanie uciekli. Uciekał i książę Popiel, ale go myszy goniły. Uciekał w pole, myszy za nim, na łódź, na jezioro, dalejże i myszy płynęły za nim.
Popiel na wyspę i w wieży na wyspie stojącej z żoną i synami schronienia szukał, myszy też za nim.
Opadłszy na ostatek w tej wieży Popiela, z żoną i dwoma synami zagryzły i zjadły.
Takim przypadkiem zginął dom panujących książąt, a zatem zebrali się Polacy na sejm, aby książęcia obrali.
Po długiej niezgodzie Piasta kołodzieja, z miodem swoim przez jezioro płynącego, na tron wynieśli, który był ojcem familii długo Polską rządzącej.
Tym sposobem prawdziwe zdarzenie pofałszowano i w bajkę zamieniono. Piast nigdy królem nie był i nie panował.
Wiecie zapewne, dzieci moje, że Chrystus na weselu w Kanie galilejskiej cudownie naczynia winem ponapełniał, że w okolicy pustej pięcioro chleba i dwie ryby cudownie pomnożył.
Na sposób tego wymyślono podobne w gospodzie Piasta żywności pomnożenie.
Ale co Chrystus mocą bożą uczynił, to mieszać w innych dziejów powieści i ludziom podróżnym przypisywać nie wypada i nie godzi się.
Cóż wam powiem o zmyślonej wielkiej liczbie stryjów Popiela? O zmyślonym tak szkaradnym występku, że ich potruł, w czym nic dowcipnego nie ma.
O myszach już wam nie mam co mówić, gdy wiecie z codziennego doświadczenia waszego, że myszy przed wami, małymi dziećmi, uciekają i was się obawiają, a jakże by starych ludzi
zagryzać mieli. Cóż dopiero mówić o wyjściu myszy z ciał ludzi nieżywych, gdy myszy tak się rodzą jedne z drugich i podrastają, jak wszystkie zwierzęta.
Są to wcale śmieszne i nierozsądne bajki.
7.