Lelewel Joachim - Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Polegając na własnych zdolnościach, chciał władać sam przez się. Nikomu nie ufając, stawał się podejrzliwy i zbyt surowy.
W popędliwości, strofującego siebie Stanisława, świątobliwym życiem znamienitego biskupa krakowskiego, zabił.
Gwałtownością Obraził i oburzył na siebie wszystkich tak dalece, że zniewolony był Polskę opuścić. Udał się wraz z synem Mieczysławem do Węgier.
Władysław król wyjechał z Wągrami swymi na spotkanie, chcąc go uprzejmie powitać. Lecz pycha nie dozwoliła Bolesławowi zacnego we Władysławie serca poznać.
Nie chciał przed nim głowy ugiąć jako przed królem, który był jego dziełem, bo go sam na tronie osadził. Szemrali na taką niewczesną i gorszącą Bolesława pychę Węgrzy.
A lubo Władysław dał jemu przytułek, jednak przez niechęć Węgrów Bolesław niezadługo marnie zginął.

44.
Władysław Herman ma faworyta Sieciecha
W Polszcze, po ustąpieniu z niej Bolesława II, osadzony był na tronie brat jego Władysław Herman.
Był to pan niedołężny i miałkiego rozumu.
Pozwolił, że cudzoziemcy biskupstwa i opactwa obejmowali; dopuścił, że synowcowi jego Mieczysławowi, który był z Węgier powrócił, zgon przyspieszono.
Będąc królem, nie koronował się i nie śmiał tego tytułu używać.
Tak zaś dalece sam sobą Władysław Herman władać nie umiał, że się we wszystkim spuszczał na swojego faworyta Sieciecha.
Zrobił go swoim wojewodą (palatynem) i zdał na niego wojenną i cywilną, to jest sądowniczą i administracyjną władzę.
W jednej tedy Sieciech kłócących się obywateli mógł godzić, a co więcej wykraczających podług praw karać; w drugiej dozierał w całym kraju porządku, dopełnienia powinności
i służby każdego obywatela, jaką był krajowi obowiązany i wybrania od każdego powinnych opłat i podatków.
Ale nadto Władysław Herman dozwolił Sieciechowi nadużyć władzy i nad prawo ją dopełniać.