Lelewel Joachim - Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Kuframi rozsyłane były, lądem i wodą, pieniądze i klejnoty, a tak dalece król ze wszystkiego był ogołocony, że schodzącego w tymże Knyszynie ze świata, 1572, nie było za co
pochować ani nawet przyzwoicie zwłok ubrać, nie było ni łańcucha na szyję, ni pierścienia na palec.

138.
Pogrzeb królów
Zygmunt August był z potomków Jagiełły po mieczu ostatni. Pogrzeb nie zaraz nastąpił. Wedle zwyczaju, dopiero po obraniu następcy, przed jego koronacją.
Ciało sprowadzone było do Krakowa, gdzie trzydniowe odprawiały się żałobne obchody.
Jak za miastem przyjmowano ciało, talk na zamek, do kościoła, a potem mary po różnych kościołach podobnymże oprowadzano porządkiem.
Naprzód szli żacy, czyli tak wówczas nazywani studenci szkół różnych.
Potem zakony i świeckie duchowieństwo, potem profesorowie uniwersytetu, za nimi prałaci, to jest kanonicy, opaci, biskupi, wszyscy stosownie poubierani.
Dopiero chorążowie z chorągwiami województw i ziem koronnych, księstw hołdownych oraz z chorągwiami Litwy i Polski w liczbie 30 na koniach jechali.
Dalej 30 innych koni bogato przybranych a czarnym pokrytych aksamitem, dalej 30 wezgłowiów niesiono, dalej herby królewskie i w szaty królewskie przybrani jechali, a za tym dostojne
osoby niosły znamiona królewskie. Dopieroż ciało królewskie na marach niesione, z wierzchu aksamitem pokryte. Kasztelanowie trzymali mary, dworzanie ich otaczali.
Za marami królewna Anna prowadzona od posłów zagranicznych mocarstw. Za nimi różni panowie, rada miejska i lud wszelkiego rodzaju.
W czasie procesji i nabożeństwa po wszystkich kościołach dzwony bezprzestannie biły.
Po wszystkich kościołach mnóstwo mszy odprawowano i do wszystkich kościołów kasztelani roznosili pieniądze dla rozdawania jałmużn.
Już w pierwszym dniu ciało do grobu spuszczono, ale w drugim mary po kościołach obnoszono, a w dniu trzecim wielkie odprawiano egzekwie.