Lelewel Joachim - Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Tymczasem Mokronowski, poseł bielski, w imię nieobecnych posłów przygotowywał protestacje i akt zerwania sejmu.
Przybył oczekiwany Małachowski, a stanąwszy wśród izby nie podnosił laski.
Stanąwszy z opozycją przeciw poczynionym zabiegom, oświadczył, że unosi laskę, ponieważ widzi, że prawa mocy nie mają i wolność obrad obecnością obcego wojska jest zagrożona
i zaraz ruszył z miejsca od Mokronowskiego poprzedzany; przez tłumy postępując z sali i zamku ustąpił. Tym sposobem sejm we wszystkich prawnych formach zerwany został.
Ale pozostała w sali partia mocniejsza obrała Adama księcia Czartoryskiego syna Augusta marszałkiem i zawiązała konfederację, która następną elekcję i odmiany w pańtwie
dopełnić miała.
Hetman Jan Klemens Branicki, Karol Radziwiłł i inni, którzy się z sejmu oddalili, widząc, że się większym siłom oprzeć nie mogą, kraj opuścili i do dalszych działań nie byli
przeszkodą.

202. Elekcja
Na elekcję, w zwykłym miejscu w polu między Warszawą i Wolą, zebrały się stany.
Po środku stała ogromna szopa, pod którą zasiadał w swoim porządku senat.
Blisko szopy oznaczone było miejsce, czyli koło dla posłów ziemskich, a dalej rozbite na wszystkie strony stały namioty, pod którymi szlachta z województw przybyła, województwami
się mieściła, a z nią i deputowani od siedmiu miast głównych.
Cały obręb pola opasany rowem i wałem miał trzy bramy do wnijścia, od zachodu dla Wielkiej Polski, od południa dla Małej Polski, od wschodu dla Litwy.
Po nabożeństwie rannym u fary w kościele św.
Jana w Warszawie, prymas w czasie bezkrólewia miejsce króla trzymający, poprzedzony swym dworem, prałatem, który przed nim konno krzyż trzymał, i jednym z kasztelanów marszałkiem
dworu swojego, w poszóstnej karecie jechał na pole elekcji. Za nim senatorowie, posłowie i rycerstwo, ze stosownym przepychem. Wszyscy zajęli miejsca.