Lelewel Joachim - Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Dzieje Polski potocznym sposobem opowiedziane

Uprzywilejowani tedy są obowiązani trzymać się tych praw, a stosować do krajowego i do najwyższego królewskiego sądownictwa.
Łokietek jeździł z księstwa do księstwa i zasiadał na wiecach, czyli prowincjonalnych zjazdach z sędziami i wyrokował podług prawa ziemskiego.
I miejskiego prawa najwyższe wyroki równie ,były przy królu. Łokietek bardzo sprawiedliwe wyroki wydawał.
Wiele przywilejów, które były przeciwne prawu, kasował, odrywał pieczęć, rozcinał pergamin, inne na miejscu tego wydawał.
O te przywileje najtwardszą miał zatargę z Nankierem, biskupem krakowskim.
Łokietek się zapalczywością uniósł, a Nankier, tknięty gniewem królewskim, opuścił Kraków i przeniósł się na biskupstwo wrocławskie.
Jednakże Łokietek duchowieństwo poważał i fundacje kościelne umocowywał. Inne jeszcze miał strapienia z powodu tych przywilejów.
Chciał on, aby wszyscy zarówno jednostajny podatek opłacali. Szlachta możniejsza i uboższa, równie i kmiecie, i duchowni.
Nikt się nie mógł zasłonić przywilejami, wszyscy równo od łanu po 12 groszy (dzisiejszych złotych 14 i groszy 23) albo i więcej dawali.
Duchowni tylko tego nie opłacali; widząc wszelako wielkie ojczyzny potrzeby, dobrowolnie wielkie składali pieniądze. Mógł tedy Łokietek: z Krzyżakami wojować.

81.
Łokietek przedsiębierze wojną przeciw Krzyżakom
Żeby sprawiedliwość za krzywdy od zbrojnych mnichów Krzyżaków poniesione uzyskać, udawał się Łokietek po wielekroć do
papieża i papież tym zbrojnym mnichom nakazywał oddać cudzą własność.
Lecz zuchwalstwo ich było bez granic, nie dbali o papieża, bez wstydu i cnoty, nie troszczyli się ani o cześć ludzką, ani o bojaźń bożą.
Przekonany o ich bezbożności Łokietek, a widząc jak się wiążą z margrabią brandeburskim, z królem czeskim, jak ściągali pod swój znak krzyża, który bezbożnie znieważali, z
całej Europy rycerstwo, uzbrajał się i szukał przymierza.